Oνομασία της Πάφρας του Πόντου, σε σχέση με την Παφλαγονία.

Δευτέρα 21 Οκτωβρίου 2013

Για την ονομασία της Πάφρας υπάρχουν πολλές εκδοχές. Κατά τη μυθολογία ο Πάφλας ή Πάφρας ήταν γιος του Φινέα βασιλιά της Βιθυνίας και ετεροθαλής αδελφός του Βιθυνού, μυθικού ήρωα της Βιθυνίας.Τούτο υποστηρίζεται από τον Αρριανό.
 Βασίλεψε την 4η προς 3η χιλιετηρίδα στους Ενετούς της περιοχής, οι οποίοι ήσαν αρχαίος λαός της περιοχής. Διακρίθηκε για τη δικαιοσύνη του, για το μεγάλο ενδιαφέρον προς τους υπηκόους του, για την ανδρεία του και για την, σε μικρό χρονικό διάστημα, οικονομική ανάπτυξη του βασιλείου του. 
Κατόρθωσε μέσα σε λίγο χρόνο να κάνει ένα πλούσιο και ισχυρό κράτος. Οι υπήκοοί του τον θεωρούσαν πατέρα τους και αυτός τους θεωρούσε παιδιά του. Όταν ήθελαν να προσδιορίσουν τους υπηκόους του Πάφρα, έλεγαν οι γόνοι του Πάφρα. Και έτσι με το χρόνο ονομάστηκαν Παφλαγόνες και το κράτος τους Παφλαγονία.
Ο Όμηρος στο έπος του ΙΛΙΑΔΑ κάνει λόγο για τους Παφλαγόνες και τον αρχηγό τους Πυλαιμένη που κατάγονταν από τους Ενετούς, οι οποίοι ήσαν απόγονοι του Πάφρα. Όταν πέθανε ο Πυλαιμένης και η περιοχή καταλήφθηκε από τους γύρω λαούς, πολλοί Παφλαγόνες εγκατέλειψαν την περιοχή και μέσω της Θράκης έφτασαν στην Αδριατική θάλασσα, στην Ιταλία και εκεί ίδρυσαν την Ενετία προς τιμή του αρχηγού τους Πυλαιμένη που κατάγονταν από τους Ενετούς της Παφλαγονίας.
Σύμφωνα λοιπόν με τη μυθολογία προς τιμήν του γιού του Φινέα, Πάφρα, κτίστηκε η Πάφρα. Κατά μια άλλη εκδοχή το όνομα της πόλεως Πάφρα δόθηκε προς τιμή του στρατηγού των Παφλαγόνων Πάφρα Αλυακίδα.
 Οι συνεχείς αγώνες των κατοίκων της Παφλαγονίας και ειδικότερα αυτών που κατοικούσαν στις όχθες του Άλυ ποταμού και στα γύρω βουνά, εναντίον κάθε εισβολέα που ήθελε να καταλάβει την περιοχή τους, τους έκαμε γενναίους. 
Γι’ αυτό οι Παφραίοι κάτοικοι των περιοχών αυτών πολεμούσαν συνεχώς μαζί με τις γυναίκες τους. Τα παιδιά των 12-16 ετών γνώριζαν καλά την τέχνη του πολέμου. Πολλές φορές και οι γυναίκες πολεμούσαν έφιππες σε γυμνούς ίππους.
Οι Παφλαγόνες, όμως, λόγω των μακρών και σκληρών πολέμων που είχαν με τους Πέρσες, έτρεφαν μεγάλο μίσος εναντίον τους. Επειδή κατά την εκστρατεία τους στην Ελλάδα πολλά δεινά είχαν προκαλέσει στους Έλληνες, αποφάσισαν να βοηθήσουν το Μ. Αλέξανδρο στους αγώνες του εναντίον των Περσών. 
Ένας άλλος λόγος που έκανε τους Παφλαγόνες να βοηθήσουν τον Αλέξανδρο ήταν και η αναγνώριση απ’ αυτόν της Παφλαγονίας ως ανεξάρτητης χώρας και η μη επίθεση εναντίον τους. Σε αναγνώριση λοιπόν του σεβασμού του Μ. Αλεξάνδρου προς αυτούς και της φιλίας που δημιουργήθηκε μεταξύ τους, οι Παφλαγόνες έστειλαν για ενίσχυσή του 1000 ιππείς και 1000 σφενδονιστές μετά την προς Καππαδοκία και Κιλικία εκστρατεία του κατά των Περσών.
Η άποψη λοιπόν ότι η Πάφρα πήρε το όνομά της από το στρατηγό Πάφρα Αλυακίδα φαίνεται φυσική και δικαιολογημένη από την πορεία των ιστορικών γεγονότων. Πλην όμως το όνομα Πάφρα ήταν γνωστό και πριν ακόμα εισβάλει στη Μ. Ασία ο Μ. Αλέξανδρος. 
Πιθανότερη φαίνεται η άποψη πως το όνομα του στρατηγού δεν πρέπει να ήταν το πραγματικό του όνομα, αλλά ούτε και το επώνυμό του. Είναι αλήθεια πως και σήμερα συνηθίζεται μεταξύ των Ποντίων, οι οποίοι αντί να λένε το επώνυμο λένε π.χ. ο Νίκος ο Τσαρσάμπαλης ή ο Γιώργος του τάδε ή της τάδε. 
Κάτι παρόμοιο εικάζεται ότι πρέπει να συνέβη με το στρατηγό των Παφλαγόνων. Πρέπει να ήταν στρατηγός κάποιος από την Πάφρα του Άλυ και έτσι ονομάζονταν Πάφρας ο Αλυάτης, δηλαδή ο στρατηγός από την Πάφρα του Άλυ.
Κατ’ άλλους το όνομα της Πάφρας δόθηκε από τους Μιλησίους το 1100 περίπου π.Χ.,όταν κτίστηκε η πόλη, από το όνομα του γιού του Φινέα, Πάφρα. Κατ’ άλλους το όνομα Πάφρα χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τους Αθηναίους για να τιμήσουν τον Πάφρα τον αρχηγό του κράτους των Παφλαγόνων, που βασίλευσε στην Περιοχή. 
Η άποψη ότι δόθηκε το όνομα Πάφρα στην πόλη που κτίστηκε στις εκβολές του Αλυ από τους Μιλησίους πρώτα και έπειτα από τους Αθηναίους, προς τιμή του γιού του Φινέα, φαίνεται να είναι η πιθανότερη.
 Όμως και η πιθανότητα αυτή σχετικοποιείται και γίνεται προβληματική, αν λάβουμε υπόψη μας πως το όνομα Πάφρα δεν το χρησιμοποίησε ο Αρριανός και ο Στράβων. Το όνομα Πάφρα από τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους αρχίζει να χρησιμοποιείται συχνότερα και σιγά-σιγά επικράτησε αντί του «Κανοπήϊο» του Αρριανού και της «Γαζηλώνας» του Στράβωνα.

Νικολαος Κυνηγοπουλος

Share

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

 
Copyright © 2015 Santeos
| Design By Herdiansyah Hamzah